Retencja zębów w leczeniu ortodontycznym

Współczesne techniki i materiały pozwalają korygować wady zgryzu w sposób bardzo komfortowy i dyskretny.  Warto jednak pamiętać, że niezależnie od zastosowanej metody, na ostateczny efekt leczenia ortodontycznego wpływ ma tzw. retencja. 

Co to jest retencja w ortodoncji? 

To proces utrzymania zębów w nowej, poprawionej pozycji po zakończeniu aktywnej fazy leczenia ortodontycznego. Retencja zębów odgrywa kluczową rolę w leczeniu ortodontycznym, ponieważ tkanki miękkie i twarde otaczające zęby potrzebują czasu, aby się przystosować do nowego ustawienia zębów. Bez odpowiedniego wsparcia, zęby mają tendencję do powrotu do pierwotnej pozycji, a to może zaprzepaścić efekty wielu miesięcy, a nawet lat leczenia.

Rodzaje aparatów retencyjnych

Retainer stały

Retainer stały to specjalna szyna retencyjna wykonana na indywidualną potrzebę pacjenta najczęściej z cienkiego drutu, który jest przytwierdzony do wewnętrznej strony zębów za pomocą kompozytowych materiałów adhezyjnych. W niektórych przypadkach retainer stały może być wbudowany na stałe w szkliwo zębów, ale wymaga to precyzyjnego przygotowania. Tego typu retainery mogą być noszone zarówno przez kilka miesięcy, jak i wiele lat, a w niektórych przypadkach nawet dożywotnio.

Retainer ruchomy

Retainer ruchomy składa się z akrylowej płytki, która przylega do podniebienia oraz z metalowego drutu otaczającego zęby. Alternatywą są przezroczyste nakładki, które są niemal niewidoczne i równie skuteczne. Retainery ruchome są bardziej wygodne i estetyczne, ale wymagają regularnego zakładania i zdejmowania.

Jak długo nosić aparat retencyjny?

Czas noszenia aparatu retencyjnego zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz specyfiki leczenia ortodontycznego. Może być to zarówno kilka miesięcy, jak i wiele lat.  Zwykle retencja trwa połowę czasu trwania aktywnego leczenia ortodontycznego. W wielu przypadkach pacjenci noszą retainer przez całą dobę, z przerwami na posiłki lub wyłącznie na noc.

Korzyści i problemy wynikające z retencji 

Retencja zębów przynosi wiele korzyści, z których najważniejszą jest trwałość efektów leczenia. Dzięki retencji zęby utrzymują się w nowej, poprawionej pozycji, co zapobiega nawrotom wad zgryzu. To z kolei przekłada się na lepszą estetykę uśmiechu oraz poprawioną funkcjonalność całego układu stomatognatycznego. Prawidłowe ustawienie zębów zmniejsza również ryzyko powstawania próchnicy, chorób przyzębia i problemów z TMJ (stawem skroniowo-żuchwowym). 

Niemniej jednak skuteczna retencja wymaga dyscypliny ze strony pacjenta. Regularne noszenie aparatu retencyjnego zgodnie z zaleceniami ortodonty jest tutaj bardzo ważne. Niektóre retainery mogą powodować dyskomfort lub podrażnienia w jamie ustnej, zwłaszcza na początku noszenia. Ponadto utrzymanie odpowiedniej higieny aparatu retencyjnego jest niezbędne, aby zapobiec gromadzeniu się bakterii i resztek pokarmowych, bo mogą one prowadzić do chorób jamy ustnej. 

Jak dbać o higienę zębów z aparatem ortodontycznym

Noszenie aparatu ortodontycznego wymaga szczególnej dbałości o higienę jamy ustnej. Zęby powinny być myte nie tylko rano i wieczorem, ale także po każdym posiłku. Regularne szczotkowanie nie tylko zapobiega próchnicy i stanom zapalnym dziąseł, ale także pomaga usuwać resztki jedzenia, które mogą utkwić w aparacie. 

Aparaty ruchome powinny być czyszczone dwa razy dziennie za pomocą letniej wody i specjalnych środków myjących, takich jak pasta zalecana przez ortodontę lub pasta do protez. Należy unikać stosowania zwykłej pasty o dużej ścieralności, która może porysować powierzchnię aparatu. Powstałe rysy mogą sprzyjać odkładaniu się osadów i kamienia nazębnego. Co więcej, nie powinno się myć aparatu we wrzątku, ponieważ wysoka temperatura może zdeformować materiał, z którego jest wykonany.

Wpływ retencji na życie pacjenta

Retencja może wpływać na życie pacjenta na różne sposoby:

• Pewność siebie – proste zęby poprawiają estetykę uśmiechu, a to zwiększa pewność siebie.
• Zdrowie jamy ustnej – prawidłowe ustawienie zębów ułatwia higienę jamy ustnej, co zmniejsza ryzyko próchnicy i chorób przyzębia.
• Komfort jedzenia i mówienia – zęby w prawidłowej pozycji poprawiają funkcję żucia i mówienia.

Podsumowanie

Retencja jest nieodzownym elementem leczenia ortodontycznego, zapewniającym trwałość jego efektów. Dzięki nowoczesnym technologiom i indywidualnie dopasowanym rozwiązaniom retencja może być wygodna i skuteczna. Kluczem do sukcesu jest współpraca pacjenta z ortodontą oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących noszenia i pielęgnacji aparatu retencyjnego.

Więcej na temat retencji zębów możesz dowiedzieć się u naszych ortodontów w Gdyni w Baltic Ortho Clinic. Zadzwoń pod numer 508 606 509, by umówić wizytę!