Aparat ortodontyczny – rodzaje, higiena, skuteczność

aparat na zęby

Nie ma żadnych wątpliwości, że wady zgryzu trzeba leczyć – mają one negatywny wpływ nie tylko na estetykę uśmiechu, ale również na zdrowie oraz funkcjonalność całego narządu żucia. Współczesna ortodoncja oferuje pacjentom różnego rodzaju aparaty ortodontyczne, pozwalające na skuteczne leczenie nawet zaawansowanych wad zgryzu. Jakie są ich rodzaje? Kiedy stosuje się aparat ortodontyczny stały, a kiedy ruchomy? Kto może zdecydować się na aparat ortodontyczny lingwalny, a komu polecane są nakładki ortodontyczne? Sprawdzamy!

Na początek warto uświadomić sobie, że większość wad zgryzu można tak naprawdę wyleczyć z zastosowaniem różnych aparatów – zarówno tradycyjnych, jak i bardziej nowoczesnych aparatów lingwalnych oraz niewidocznych nakładek ortodontycznych. Wybór odpowiedniego aparatu ortodontycznego to bardzo indywidualna kwestia – pod uwagę bierze się zarówno względy typowo medyczne, jak rodzaj i stopień zaawansowania wady zgryzu, cechy osobnicze pacjenta (głównie wiek), a także jego motywację do utrzymywania prawidłowej higieny jamy ustnej podczas leczenia oraz możliwości finansowe.

Aparat ortodontyczny – ruchomy czy stały?

Najogólniej rzecz biorąc, aparaty ortodontyczne dzieli się na ruchome oraz stałe. Jak nietrudno się domyśleć, aparat ruchomy pacjent jest w stanie samodzielnie zakładać i wyjmować z jamy ustnej. Jeszcze niedawno aparaty ruchome stosowano jedynie u dzieci i młodzieży z wadami zgryzu o niewielkim stopniu nasilenia. Noszone przez kilka-kilkanaście godzin na dobę pozwalają bowiem pobudzić prawidłową rozbudowę łuków zębowych, wspomóc rozwój żuchwy i szczęki oraz zapobiegać pojawianiu się wad zgryzu na późniejszych etapach rozwoju dziecka. Obecnie jednak do grupy aparatów ruchomych zalicza się również nakładki ortodontyczne, które stosuje się zarówno u dzieci, jak i dorosłych w leczeniu nawet bardziej zaawansowanych wad zgryzu. O nich jednak później.

Z kolei aparat ortodontyczny stały montuje się w jamie ustnej na stałe, czyli na kilka-kilkanaście miesięcy, zależnie od indywidualnych potrzeb pacjenta. Aparat użytkuje się 24 godziny na dobę, śpi się w nim, spożywa posiłki itp. W tym czasie wytwarzane siły wpływają na tkanki w jamie ustnej, powodując przebudowę i ułożenie zębów w łuku w pożądany sposób.

Aparat ortodontyczny – tradycyjny, lingwalny i… niewidoczne nakładki

Aparaty ortodontyczne dzieli się również ze względu na ich budowę, materiały, z których zostały wykonane oraz sposób montowania w jamie ustnej.

  • Tradycyjny aparat ortodontyczny stały

Tradycyjny aparat ortodontyczny stały zbudowany jest z zamków (są to niewielkie płytki przyklejane do powierzchni zębów), pierścieni (specjalne zamki zakładane na przedtrzonowce i trzonowce), łuku ortodontycznego (drucik łączący poszczególne elementy aparatu i wytwarzający siłę) oraz ligatur (nakładane na zamki gumki, które utrzymują łuk w prawidłowym położeniu).

Aparat ortodontyczny stały cechuje się dużą skutecznością działania – przy jego użyciu można wyleczyć każdą, nawet najbardziej zaawansowaną wadę zgryzu. Najbardziej dostępną pod względem finansowym opcją jest aparat metalowy, który jednocześnie stanowi mało estetyczną formę leczenia, bo jest widoczny na zębach na pierwszy rzut oka. Dostępne są również aparaty ortodontyczne stałe z zamkami porcelanowymi, ceramicznymi, szafirowymi albo kryształowymi – są dużo bardziej estetyczne, ale i droższe.

  • Aparat ortodontyczny lingwalny

Tego typu aparat mocuje się na zębach pacjenta, ale od strony języka – jest więc właściwie niezauważalny dla otoczenia. Najczęściej decydują się na niego osoby, które ze względu na wykonywaną pracę nie mogą pozwolić sobie na obecność innego aparatu. W aparatach lingwalnych w wielu przypadkach nie stosuje się ligatur – wytwarzane siły działają na zęby łagodniej, ale płynniej, przez co leczenie trwa krócej.

  • Nakładki ortodontyczne

Przezroczyste nakładki ortodontyczne to najnowocześniejsze rozwiązanie, jakie współczesna ortodoncja oferuje pacjentom. Z jednej strony nakładki stanowią rodzaj aparatu ruchomego – wkłada się je i zdejmuje samodzielnie, użytkuje 20 godzin na dobę, z drugiej – pozwalają na skuteczne leczenie nawet 90% wad zgryzu zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii, m.in. 3D, nakładki są idealnie dopasowane do jamy ustnej pacjenta, komfortowe w użytkowaniu i właściwie niewidoczne. Co więcej, umożliwiają pełne wyleczenie w zdecydowanie krótszym czasie niż tradycyjny aparat ortodontyczny.

Aparat ortodontyczny – co z higieną jamy ustnej?

Nie ma co ukrywać, że tradycyjny aparat ortodontyczny stanowi dość poważny problem w codziennej higienie jamy ustnej. O aparat zaczepiają się resztki pokarmów, trudno dotrzeć szczoteczką do wszystkich powierzchni zębów, pojawiają się kłopoty z nitkowaniem przestrzeni między zębami. Dlatego do codziennej higieny trzeba wówczas przykładać ogromną wagę i zaopatrzyć się w akcesoria, które ją ułatwiają: szczoteczki międzyzębowe, szczoteczki jednopęczkowe oraz irygator stomatologiczny.

Zdecydowanie łatwiej mają osoby użytkujące nakładki ortodontyczne. Można je zdjąć przed jedzeniem, a po posiłku, rano i wieczorem – normalnie wyszczotkować zęby, użyć nici dentystycznych i płukanki do ust. Prowadzone leczenie ortodontyczne nie ma więc żadnego wpływu na zwiększenie ryzyka rozwoju próchnicy i chorób przyzębia.W Baltic Ortho Clinic wady zgryzu leczymy z zastosowaniem innowacyjnych przezroczystych nakładek Invisalign, które zapewniają efekty porównywalne do aparatów tradycyjnych, ale przy o wiele większym komforcie i wygodzie dla pacjenta. Skontaktuj się z nami i umów się na konsultacje – nasi specjaliści pomogą Ci odzyskać piękny uśmiech!

Oceń wpis

5 / 5. 2