Spis treści
Zdjęcie cefalometryczne to jeden z rodzajów tzw. zdjęć zewnątrzustnych – wykonywanych bez umieszczania aparatu wewnątrz jamy ustnej Pacjenta. Takie badanie pozwala pokazać tkanki miękkie twarzy, zatoki przynosowe oraz podniebienie twarde, co pozwala skutecznie dobrać właściwą metodą leczenia. Cefalometria jest badaniem obrazowym, które od dawna wykorzystuje się w gabinetach dentystycznych – jest to niedroga usługa o wysokiej precyzji. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami wykorzystania tej techniki.
Czym jest RTG cefalometryczne (cefalometria) zębów?
Cefalometria, czyli zdjęcie cefalometryczne, to radiologiczne badanie obrazowe, które ma na celu uzyskanie obrazu pozwalającego na ocenę struktur anatomicznych w obrębie głowy pacjenta. Dokładniej mowa o zębach, żuchwie, czaszce oraz tkankach miękkich znajdujących się twarzy. RTG cefalometryczne jest zdjęciem rentgenowskim czaszki w pozycji bocznej, co pozwala łatwo zauważyć wszystkie ze wspomnianych elementów, wraz z tkankami twardymi, kośćmi, podniebieniem i zatokami przynosowymi.
Badanie cefalometryczne umożliwia stomatologom i ortodontom ocenę wady zgryzu pacjenta, która może być problemem natury zębowej, zębowo-wyrostkowej czy nawet kostnej. Na pełnowartościową diagnostykę składają się nie tylko badania na fotelu przeprowadzane przez lekarza, lecz także analiza radiologiczna. Można ją wykonać właśnie z wykorzystaniem RTG cefalometrycznego.
RTG cefalometryczne najczęściej wykonuje się w ortodoncji, np. przy ustalaniu indywidualnego planu leczenia ortodontycznego za pomocą aparatów stałych bądź wyjmowanych. Warto jednak zaznaczyć, że zdjęcie cefalometryczne zębów może pomóc nie tylko w diagnostyce wad zgryzu. Rentgen cefalometryczny pozwala także na ocenę szerokości górnych dróg oddechowych, co przydaje się m.in. w diagnostyce stomatologiczno-laryngologicznej. Nierzadko badanie to okazuje się pomocne także w chirurgii rekonstrukcyjnej czy protetyce.
Wskazania i przeciwwskazania do badania cefalometrycznego
RTG cefalometryczne to badanie wykonywane z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego, które może być niebezpieczne dla niektórych pacjentów. Z tego powodu jest ono zalecane jedynie wtedy, gdy jest ono niezbędne do diagnostyki oraz leczenia. Lekarz stomatolog czy ortodonta może zlecić wykonanie zdjęcia cefalometrycznego zębów, jeśli u pacjenta:
- podejrzewa się wady zgryzu;
- wymagane jest przeprowadzenie leczenia ortodontycznego;
- należy ocenić postępy leczenia ortodontycznego.
Rentgen cefalometryczny nie powinien jednak być przeprowadzany u osób, które:
- są w ciąży;
- nie potrzebują badania tego rodzaju – powinno mieć ono medyczne uzasadnienie;
- są nadwrażliwe na promieniowanie rentgenowskie;
- są osobami młodymi, a odpowiednie pozycjonowanie głowy podczas badania może być problematyczne.
Najważniejszym z powyższych przeciwwskazań jest pierwszy punkt, czyli ciąża. Nawet niewielkie dawki promieniowania mogą przyczynić się do wystąpienia wad rozwojowych u płodu. W efekcie kobietom ciężarnym zazwyczaj odmawia się wykonania cefalometrii. Ochronne fartuchy ołowiane oraz mała dawka promieniowania zapewniają jednak na tyle bezpieczne warunki, że cefalometrię można przeprowadzić w wyjątkowych sytuacjach, gdy nie da się jej zastąpić innymi badaniami.
Jak wykonuje się zdjęcie cefalometryczne?
Aby wykonać RTG cefalometryczne, wykorzystuje się tę samą aparaturę, którą stosuje się do badań pantomograficznych. Przy zdjęciu cefalometrycznym stosowana jest jednak specjalna przystawka, która umożliwia unieruchomienie głowy pacjenta podczas badania. Dzięki temu uzyskany obraz jest precyzyjny i obejmuje najważniejsze części struktury czaszki oraz jamy ustnej.
Przed wykonaniem badania pacjent musi pozbyć się wszelkich elementów metalowych, takich jak kolczyki i inna biżuteria. Osoby korzystające z protez o metalowych elementach powinny poinformować o tym osobę przeprowadzającą badanie.
Przy wykonywaniu zdjęcia pacjent ubrany jest w specjalny ochronny fartuch, który ma na celu ograniczenie przenikania promieniowania do jego organizmu. Przeprowadzający badanie pomaga pacjentowi ustawić głowę we właściwej pozycji, a także informuje go o przebiegu badania. Przy robieniu zdjęcia należy pozostać w bezruchu, przełknąć ślinę i zacisnąć zęby. Wykonywanie zdjęcia RTG cefalometrycznego nie powinno wywoływać żadnego bólu u pacjentów.
Gdzie można wykonać cefalometrię?
RTG cefalometryczne to badanie, do którego niezbędna jest odpowiednia aparatura oraz wykwalifikowany personel. Z tego powodu zdjęcie cefalometryczne zębów można wykonać w gabinetach stomatologicznych i ortodontycznych, które dysponują wymaganym aparatem rentgenowskim. Usługi cefalometrii mogą być oferowane także w większych ośrodkach medycznych, w których znajdują się oddziały radiologii stomatologicznej lub ortodontycznej. Jednym z miejsc, w których bezproblemowo i za niewygórowaną cenę wykonamy badanie cefalometryczne, jest Baltic Ortho Clinic – klinika specjalizująca się w ortodoncji, protetyce oraz implantologii przy al. Zwycięstwa 241/16 w Gdyni.
Rentgen cefalometryczny a dawka promieniowania
Badanie cefalometryczne to w gruncie rzeczy zdjęcie wykonywane z użyciem promieniowania rentgenowskiego. Dawka promieniowania, na którą narażony jest pacjent, jest jednak niewielka, gdy do przeprowadzenia badania stosuje się nowoczesną aparaturę. W zdjęciu cyfrowym stosuje się czujnik elektroniczny o wysokiej czułości na promienie RTG, dzięki czemu ich dawka może być niewielka. Dawka wynosi od 7 do ok. 12 µSv – tyle samo, ile w przypadku zdjęcia pantomograficznego. Poprawne przeprowadzenie badania pozwala zapewnić w pełni bezpieczne warunki dla pacjenta.
Zdjęcie cefalometryczne – jaka jest jego szacunkowa cena?
Ile kosztuje RTG cefalometryczne? Cena tego badania nie jest wysoka. Należy pamiętać, że koszt może się różnić w zależności od miasta, w którym wykonywana jest usługa, a także od zaawansowania technologicznego aparatu użytego do przeprowadzenia badania. Zazwyczaj w większych miastach koszty zdjęcia cefalometrycznego są stosunkowo wysokie. W Baltic Ortho Clinic przeczymy jednak tej tezie – zdjęcie cefalometryczne zębów wiąże się u nas z kosztami rzędu 100 złotych.